مراقبت‌های پوستی دوران بارداری

مادر شدن یکی از زیباترین تجربه‌های یک زن و دوران بارداری یکی از خاص‌ترین مراحل زندگی او است که با وجود تمام تنش‌هایش، یک نوع زیبایی و درخشش طبیعی به او می‌بخشد و این به دلیل شادی و هیجانی است که این دوران با خودش به همراه می‌آورد. با شروع رشد یک موجود زنده، بدنتان با تغییراتی مواجه می‌شود که کاملاً طبیعی هستند و بیشتر آن‌ها بر اثر تغییرات هورمونی رخ می‌دهند.

از زمانی که متوجه بارداری خود می شوید زندگی شما تغییر می کند. این تغییرات شامل روتین پوستی شما نیز می شود. جنین داخل رحم مانند یک اسفنج تمام چیزهایی که به بدن شما نفوذ کند را جذب می کند. از این جهت خورد و خوراک و حتی محصولات پوستی و مویی که استفاده می کنید، بسیار مهم است. بسیاری از خانم های باردار برای اینکه هیچ آسیبی به جنین نرسد، استفاده از تمامی محصولات پوستی، مویی و آرایشی را کاملا کنار می گذارند. اما واقعیت این است که 9 ماه زمان زیادی برای عدم رسیدگی به سلامت پوست و مو است. قطعا در این مدت با استفاده نکردن از بعضی محصولات ضروری مانند کرم ضد آفتاب صدمات جبران ناپذیری به پوست خود میزنید.

همانطور که گفتیم بعضی مواد موجود در محصولات پوستی می توانند جذب بدن شما و در نتیجه جذب جنین شوند؛ پس برای داشتن یک روتین پوستی سالم در دوران بارداری، باید تغییرات پوستی و مویی خود را در زمان حاملگی بشناسید و بدانید، مصرف موادی که باعث آسیب به سلامت جنین شما می شوند را به طور کلی قطع کنید و مراقبت های لازم را انجام دهید.

تغییرات پوست و مو در دوران بارداری

هورمون های بدن در دوران بارداری علاوه بر تغییرات بدن معمولا باعث تغییر روی بافت پوست و موی شما نیز می شوند. البته بسیاری از تغییرات پوستی که در دوران حاملگی اتفاق می افتد موقتی است اما اگر به آن ها توجه ای نشود ممکن است عوارض و صدمات جبران ناپذیری در پی داشته باشند. بعضی از این تغییرات عبارتند از:

• خشکی پوست بر اثر کم شدن رطوبت مورد نیاز آن
• ایجاد جوش زیر پوستی و آکنه های هورمونی به دلیل بالا بودن سطح اندروژن
• ملاسما که باعث تیره شدن و ایجاد نقاط قهوه ای روی پوست می شود
• ایجاد استرچ مارک یا همان ترک های پوستی که به دلیل کشیده شدن پوست اتفاق می افتد
• ضخیم شدن تارهای مو و تغییر در حالت فولیکول های مو
• پرپشت شدن موهای زائد بدن
• بروز لک های پوستی
• ظاهر شدن خط عمودی بارداری روی شکم
• ریزش مو
• و …

 از پوست خود غافل نشوید

به لیست مراقبت‌های ویژه این دوران، مراقبت از پوست را نیز اضافه کنید. به دلیل تغییرات هورمونی در این دوران، پوست حساس‌تر شده و ممکن است دچار آسیب‌های جزئی شود. به همین دلیل داشتن یک برنامه مراقبت‌های پوستی دوران بارداری منظم و ترجیحاً گیاهی از اهمیت بالایی برخوردار است.

روزی ۲ بار پوست خود را پاک‌سازی کرده و آن را مرطوب کنید. این کار از بروز آکنه، لک‌های پیری و چین و چروک جلوگیری کرده و ذرات باقی‌مانده در منافذ پوست را تمیز می‌کند. در نتیجه پوست شفاف و درخشان شده و شما نیز زیباتر به نظر می‌رسید. فراموش نکنید که از محصولاتی استفاده کنید که مناسب نوع پوست شما بوده و فاقد ترکیبات شیمیایی مضر باشند.

در برابر آفتاب از خود محافظت کنید

از ضدآفتاب غافل نشوید و حتی در روزهای ابری و بارانی هم بدون ضدآفتاب از منزل خارج نشوید. سعی کنید در ساعاتی از روز که آفتاب با شدت بیشتری می‌تابد در منزل بمانید. از ضدآفتابی استفاده کنید که در برابر هر دو اشعه UVA و UVB از پوست شما محافظت کند.

 استفاده از محصولات شیمیایی و سمی ممنوع

ترکیبات شیمیایی همچون پارابن (paraben)، تولوئن (toluene)، فتالات (phthalate)، فرمالدئید (formaldehyde)، سالیسیلیک اسید (salicylic acid)، بتا هیدروکسی اسید (beta-hydroxy acid)، دی هیدروکسی استون (dihydroxyacetone) و آلومینیوم کلراید (aluminum chloride) علاوه بر این‌که برای سلامت جنین خطرناک هستند به پوست شما نیز آسیب می‌زنند.

قبل از این‌که هر گونه محصولی را بر روی پوستتان استفاده کنید، برچسب پشت آن را با دقت بررسی کنید و در صورت وجود هرگونه ترکیب شیمیایی مضر از خریدن آن صرف نظر کنید.

از مصرف داروهای ضدآکنه خودداری کنید

اگر قبل بارداری از داروهای ضدآکنه خوراکی یا موضعی استفاده می‌کردید، مصرف آن را در این دوره متوقف کنید. داروهایی که حاوی رتین آ (retin-A)، آکوتان (Accutane) و سایر رتینوئید‌ها هستند می‌توانند از طریق پوست جذب شده و به جریان خون جنین منتقل شوند. این ترکیبات می‌توانند باعث ایجاد نقص‌هایی در صورت، قلب و مغز کودک به هنگام تولد شوند.

 جلوی ترک‌های پوستی را بگیرید

بارداری یکی از شایع‌ترین زمان‌هایی است که ترک‌های پوستی اتفاق می‌افتند. این خطوط معمولاً بعد از ماه سوم بر روی پوست ظاهر شده و حدود 50 تا 90 درصد از پوست خانم‌‌های باردار را درگیر می‌کنند. به دلیل تغییرات هورمونی و همچنین افزایش سایز، پوست متحمل فشار و کشش شده و ترک می‌خورد. این ترک‌ها ابتدا به رنگ صورتی و بنفش ظاهر می‌شوند اما پس از زایمان به تدریج کم‌ رنگ‌تر شده و به رنگ سفید و یا خاکستری متمایل می‌شوند.

متأسفانه نمی‌توان به طور کامل جلوی بروز این ترک‌ها را گرفت و آن‌ها را از بین برد، اما با مراقبت و توجه می‌توان از شدت آن‌ها کاست و تا حدودی از گسترش آن‌ها جلوگیری کرد. هر روز با استفاده از روغن‌های طبیعی مانند روغن زیتون، روغن بادام و شی‌باتر، شکم، سینه‌ها، ران‌ها و باسن خود را ماساژ دهید. همچنین می‌توانید با تأیید متخصص پوست خود از کرم‌ها ولوسیون‌های مخصوص ترک‌‌های پوستی استفاده کنید.

ورزش کنید

نباید ورزش و فعالیت بدنی را دراین دوران فراموش کنید. تمرینات مختلفی وجود دارند که برای خانم‌های باردار توصیه می‌شوند. می‌توانید به کلاس‌های یوگا حاملگی یا کلاس‌های لاماز (Lamaze) که مخصوص این دوره هستند بروید.

همچنین تمرینات ورزشی ملایم مانند پیاده‌روی و ایروبیک آهسته باعث افزایش چرخش خون و دفع سموم بدن از طریق تعریق می‌شوند. بنابراین پوست با دریافت مواد مغذی سالم، زیباتر به نظر می‌رسد. برای این منظور می‌توانید با پزشک خود مشورت کنید و در زمینه تمریناتی که مناسب شما هستند راهنمایی بگیرید.

 آب بنوشید

یکی از قوانین زیبایی این است که آب فروان بنوشید و بدنتان را هیدراته نگه دارید. آب نه تنها باعث بهبود چرخش خون و دفع سموم بدن می‌شود، بلکه موجب حفظ مایع آمنیوتیک (amniotic fluid)، آب دور جنین، در بدن نیز می‌گردد. اگر تا به امروز از آن غافل بودید، فوراً نوشیدن آب را از سر بگیرید چون هم برای سلامتی شما و هم فرزندتان لازم است که حداقل 2 لیتر در روز آب بنوشید.

غذای سالم بخورید

باید در این دوران در مورد آن‌چه که می‌خورید بسیار محتاط باشید. یک رژیم غذایی کامل و مغذی علاوه بر این‌که برای سلامت کلی بدن لازم است به سلامت و زیبایی پوست نیز کمک می‌کند.  مصرف روزانه میوه‌ها و سبزیجات علاوه بر این‌که مواد مغذی مورد نیاز جنین و بدن شما را فراهم می‌کند، به ترمیم پوست نیز کمک می‌کند.

پرتقال، کلم، مارچوبه، اسفناج و گریپ‌فروت سرشار از ویتامین C هستند که خاصیت ضدپیری دارند. همچنین هویج سرشار از ویتامین A است که می‌تواند خطر تولید سلول‌های سرطانی پوست را کاهش داده و از بروز آکنه‌های خفیف بارداری جلوگیری کند.

ویتامین E موجود در بادام و آووکادو می‌تواند با آسیب‌های پوستی ناشی از آفتاب مبارزه کند. غلات کامل مانند نان یا پاستا تمام غله سرشار از ویتامین‌های B، آهن، فیبر و سلنیوم هستند که خاصیت کشسانی پوست را افزایش داده و از آن در برابر عوامل محیطی محافظت می‌کنند.

هرگز بدون تجویز پزشک از مکمل‌های غذایی استفاده نکنید و سعی کنید تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن خود را از خوردنی‌های مفید به دست آورید. بهتر است که برای تهیه لیستی از انواع مواد غذایی که بدن شما در این دوره نیاز دارد با پزشک خود مشورت کنید و آن را با دقت دنبال کنید. سالم و مغذی بودن آن‌چه که می‌خورید برای رشد فرزندتان از اهمیت بالایی برخوردار است.

کم آرایش کنید

پوستتان در این دوران تحت تأثیر تغییرات هورمونی حساس‌تر می‌شود پس با آرایش‌های سنگین به خصوص محصولاتی که حاوی ترکیبات مصنوعی و شیمیایی هستند پوست خود را اذیت نکنید. همچنین از محصولاتی استفاده کنید که بر پایه آب هستند و شستشوی راحتی دارند.

هرگز از محصولات سنگین که باعث بسته شدن منافذ پوست و ایجاد جوش می‌شوند استفاده نکنید. فراموش نکنید که محصولات آرایشی که خریداری می‌کنید نباید حاوی ترکیبات شیمیایی مضر باشند زیرا می‌توانند تأثیرات منفی بر جنین داشته باشند، پس ترجیحاً از محصولات طبیعی استفاده کنید.

بیش از حد لایه‌برداری نکنید

شاید بخواهید با لایه‌برداری جوش‌های خود را از بین ببرید اما بیش از حد این کار را انجام ندهید زیرا پوست در این دوره حساس‌تر است و ممکن است وضعیت پوست شما را بدتر کند. همچنین از دستکاری و کندن جوش‌ها خودداری کنید.

 مراقب وزن خود باشید

نیاز است که در این دوران مراقب وزن خود باشید. برخی معتقدند که مادران باید از این فرصت استفاده کنند و هر چیزی که دلشان می‌خواهند بخورند و نگران چاقی و اضافه وزن نباشند. البته اضافه وزن در این دوران طبیعی است اما نباید نسبت به آن بی‌اهمیت باشید و از راه‌های اشتباه موجب اضافه وزن خود شوید.

وزن حاصل از خوردن غذاهای ناسالم نه تنها هیچ کمکی به شما نمی‌کند بلکه سلامت جنین را نیز به خطر می‌اندازد. علاوه بر این هرچه بیشتر چاق شوید پوستتان نیز بیشتر دچار کشیدگی شده و ترک‌های بیشتری بر روی پوستتان ظاهر می‌شوند. لازمه این دوره یک رژیم غذایی سالم و کامل است که در کنار تغذیه شما و فرزندتان باعث افزایش وزن بیش از حد شما نشود. پزشکتان می‌تواند در این زمینه شما را راهنمایی کند.

خواب کافی داشته باشید

خستگی یکی از علائمی است که انتظار می‌رود تمام مادران به خصوص در 3 ماهه اول بارداری تجربه کنند. استراحت کافی و به موقع بسیار مهم است زیرا ذهن و بدن در این زمان است که فرصت تجدید قوا پیدا می‌کنند.

برنامه خواب مناسبی داشته باشید تا دچار خستگی نشوید و همیشه سرحال و شاداب باشید. سعی کنید هنگام خواب وضعیت راحتی داشته باشید. همچنین می‌توانید از یک بالش حاملگی و هر چیزی که به خواب راحت شما کمک کند استفاده کنید.

آرام باشید

آرامش مهم‌ترین اصل در مراقبت‌های پوستی دوران بارداری است. استراحت را در برنامه خود بگنجانید. هر موقع که فرصت کردید دراز بکشید و به یک موسیقی ملایم گوش دهید. این دوران می‌تواند استرس‌زا باشد اما شما نگذارید که این استرس بر روی شما تأثیر بگذارد زیرا هرگونه اضطراب و نگرانی در شما، به کودکتان نیز منتقل می‌شود.

علاوه بر این هرچه آرامش بیشتری داشته باشید زیباتر نیز به نظر خواهد رسید چون استرس بیش از حد می‌تواند باعث بروز برخی مشکلات پوستی شود. پس سعی کنید در کنار تمام مراقبت‌های خارجی که از پوستتان دارید، از درون نیز مراقب آن باشید.

توصیه نهایی

طبیعی است که گاهی در این دوره اذیت شوید زیرا بدنتان را در اختیار یک موجود زنده قرار داده‌اید تا از آن تغذیه کرده و رشد کند پس نسبت به واکنش‌هایی که بدنتان ممکن است نشان دهد صبور باشید.

اما از مراقبت‌های پوستی دوران بارداری نیز نباید غافل شوید چون به هر حال بدنتان مسئولیت بزرگی را به عهده گرفته است و برای این‌که بهتر این دوره را سپری کند به کمک شما نیاز دارد. در کنار مراقبت‌های پزشکی، خودمراقبتی را نیز فراموش نکنید زیرا با جدی گرفتن نکات ساده‌ای می‌توانید بدن سالم‌تر و پوست زیباتری داشته باشید.

پیشنهاد آخر ما در مجله زیبایی الگا به شما لبخند است. همیشه بخندید و از این دوره لذت ببرید زیرا بارداری یک بیماری نیست پس خوشحال باشید تا زیباتر نیز به نظر برسید.